Açık Lise Türk Dili ve Edebiyatı 2 – 2019 Yılı 3. Dönem

2. TARIK – (Avazı çıktığı kadar bağırır.) Yeter be!

SAFİYE – Ne oluyorsun?

TARIK – Yeter artık. Anlamıyor musun? O kadar. Bıktım artık bu martavallardan.(Altındaki mavi işçi pantolonu, üstünde kirli bir atlet fanilasıyla banyoya girer. Kapı şiddetle kapanır. Bir sessizlik.)

B. ANNE – Uşaklar!(Sessizlik. Dikkatle mutfağa bakar, ağzı kıpırdar, birinin gelmemesine şaşmıştır. Tarık’a öfkelenmiştir. Güvenli bir edayla ellerini çırpar.) Uşaklar!

SAFİYE – (Solgun yüzlü, yorgun, sabırlı, kararlı büyükanneye karşı yumuşak) Yine ne var anne?

Bir tiyatro metninden alınan bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?

3. Aşağıdaki parçaların hangisinde zaman, mekân ve kişi unsurları birlikte verilmiştir?

4. Cuma, 22 Haziran
Kaç gündür İstanbul’dayım. Ne güç bu şehirde yaşamak. Bir işin mi var? Uzun uzun gideceksin. İstanbullular günlerinin yarısını yolda geçiriyorlar. Ben Ada’da oturduğum için, bana öyle mi geliyor, diye düşündüm. Değil, pek az kimse işine yakın bir yerde oturabilir. Bütün gün bir taşıt arkasından koşacak: tramvay, otobüs, dolmuş…

Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

5. • Başarılı Türk romanlarından biri olarak kabul edilen “Aşk-ı Memnu”, _________ Dönemi sanatçılarından Halit Ziya Uşaklıgil’e aittir.

• Türk edebiyatında ilk çeviri roman örneği, Yusuf Kamil Paşa’nın Fenelon’dan çevirdiği _________ adlı eseridir.

• Dünya edebiyatında _________ türünün ilk örneğini 16. yüzyılda İspanyol yazar Miguel de Cervantes, Don Kişot adlı eserle vermiştir.

Bu cümlelerde boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?

6. Başkumandan Gazi Mustafa Kemal Paşa, Kocatepe’deki Başkumandan Karargâhı’nın gözetleme yerinde duramıyor. Yüreği millet olmuş, yüreği ordusu olmuş; milleti, ordusu ile birlik çarpıyor. Kendini kapıp koyuverecek Kocatepe’den şahinler gibi düşman üstüne… Gözlerini bir söken şafağa, bir düşman hatlarına çeviriyor.

Bu parça aşağıdaki roman türlerinin hangisinden alınmış olabilir?

7. İç Anadolunun(I) gözden uzak bu dağ köyünde evler, kirbit(II) kutularına benziyordu ve köy sene de(III) bir kez sonbaharda üzüm bayramıyla(IV) şenlenirdi.

Bu cümlede numaralanmış yerlerin hangisinde yazım yanlışı yapılmamıştır?

8. İnsanın başlangıçtan bugüne kadar ki yaşama macerasını iki kelimeyle özetleyebilirim ( ) Değişim, gelişim ( ) Tarih boyunca bazen yavaş, bazen süratli fakat sürekli bir akış içinde olmuşuz ( ) daha iyiye( ) daha güzele, daha kolaya doğru.

Bu parçada ayraçla gösterilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?

9. 1914’te İstanbul’da doğdum. Babam armoni orkestrası şefi Veli Kanık. Anne tarafımdan da sanatla uğraşanlar varsa da hep amatör kalmışlardır. Çocukluğum umumiyetle İstanbul’da geçti. Cihangir’de ve İstanbul’un muhtelif semtlerinde oturduk. Annem bir eşraf kızıdır. İlk tahsilimi Galatasaray’da yaptım. Sonra babamın işi Ankara’ya nakledilince Ankara Lisesinde okudum.

Bu parça aşağıdaki metin türlerinin hangisinden alınmıştır?

10. Anlatıcı ve onun hâkim bakış açısıyla kurulur. Bu teknikte anlatıcı, karakterin zihnine rahatça nüfuz eder. Onun düşüncelerini “diye düşündü” şeklinde edilgenleştirerek anlatır. Ayrıca karakterin düşüncelerini davranışlarıyla aynı anda da verebilir. Bu teknikle karakterin iç dünyası hiçbir kaygı olmadan okuyucuya aktarılır.

Bu parçada romanda kullanılan anlatım tekniklerinin hangisinden söz edilmiştir?

11. Mürşit Efendi’yi ince bir şilteye yatırmışlar, üstüne eski bir asker battaniyesi örtmüşlerdi. Zehra artık kendini zapt edemedi:

– Baba… Benim zavallı babam, diye feryat etti. Yüzüstü yere kapandı, gözlerinden sel gibi yaşlar akarak babasının ayaklarına kapandı.

– Baba… Zavallı babam… Affet beni… Zehra’nın artık hiçbir eksiği kalmamıştı. Acımayı öğrenmiş olarak Anadolu’daki mektebine döndü.

Bu parçada romanın yapı unsurlarından hangisi yoktur?

12. Sevgili Filiz’im,

Şeker gibi güzel mektubuna çok teşekkür ederim… Benim asıl evim İstanbul değil, sizin yanınız fakat işlerden başımı alamıyorum. Vâlâ teyzenin ördüğü başlığa teşekkür et, başlığın içindeki mektuba cevap yaz. Gözlerinden, yanaklarından öperim canım.

Baban Sabahattin Ali

Bu parça mektup türlerinden hangisine örnektir?

13. Aşağıdakilerin hangisinde soru anlamı bir zamirle sağlanmıştır?

14. Aşağıdakilerden hangisi klasik trajedi ve komedinin ortak özelliklerinden değildir?

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlam kayması vardır?

16. Nurullah Ataç der(I) ki: “Her toplumun ileri, geri bireyleri vardır(II); ileri olanlar(III), o toplumun asıl eğilimlerini daha kuvvetle duyup daha kuvvetle gösterirler(IV).”

Bu cümlede numaralanmış sözcüklerin hangileri fiildir?

17. Sabah ayazında güneş sarp kayalıkların ortasındaki bu kaleyi ışıl ışıl aydınlatıyordu.

Bu cümledeki fiil aşağıdakilerin hangisiyle çekimlenmiştir?

18. (I) Toprağı gizlemişler. (II) Sanki göğü unutturmak istiyorlar. (III) Kalabalıkta buram buram yalnızlık tütüyor. (IV) Ne yapacağımı bilemiyorum.

Numaralanmış cümlelerin hangisinin yüklemi “geçişsiz” fiildir?

19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde işaret zamiri kullanılmıştır?

20. ELİF (Şefik’e) : Sağlıcakla kal, yavrum.

ŞEFİK(Çekingen):Otursaydın Elif Ana…

ŞÜKRÜ : Bak, senden doğmadığı hâlde ana der sana oğlum.

ELİF : Nasıl oturayım, Şefik oğlum, kovulmaktan beter oldum. Allah’ın emrini Peygamberin kavlini takmayan umursar mı bencileyin bir kul parçasını?

ŞEFİK : Aman Elif Hala, başımız üzre yerin var! Bizler ana biliriz seni, öyle severiz.

Bu parça aşağıdaki tiyatro türlerinin hangisinden alınmış olabilir?