Açık Lise Türk Dili ve Edebiyatı 4 – 2019 Yılı 3. Dönem

2. İlk yerli roman Şemsettin Sami’ye ait “Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat”(I) adlı eserdir. İlk edebî roman “İntibah”(II) Namık Kemal’indir. “Sergüzeşt”(III) adlı romanı Recaizade Mahmut Ekrem kaleme almıştır. Samipaşazade Sezai’nin “Araba Sevdası”(IV) realist bir anlayışla yazılmış bir romandır.

Bu parçada numaralanmış eserlerin hangileri yer değiştirdiğinde bilgi yanlışı giderilmiş olur?

3. Odaya girip de esirci, “Git, hanımın eteğini öp!” dediği zaman küçük esir gidip kadına sarılmak isteyince hanım, gayet sert bir tavırla onu geriye doğru itti. Kız mahzun mahzun geri çekilerek mindere oturdu. Hacı Ömer şiddetle “Senin, mindere oturmak haddin mi? Sen esirsin! Kalk, ayakta dur!” dedikten sonra hanımına doğru dönerek “Kusura bakmayın, daha acemidir.” dedi.

Bu parça konu bakımından incelendiğinde aşağıdaki dönemlerin hangisinden alınmış olabilir?

4. Konularını tarihten ve günlük yaşamdan alır. İnsan tek yönlü ele alınır; iyiler hep iyi, kötüler hep kötüdür. Bu akımı benimseyen sanatçılar, eserlerinde kişiliklerini gizlemez, araya girerek olaylar karşısında kendi duygu ve düşüncelerini aktarırlar. Dünya edebiyatında Schiller, Türk edebiyatında Ahmet Mithat Efendi bu akımın temsilcileri arasında yer alır.

Bu parçada sözü edilen edebî akım aşağıdakilerden hangisidir?

5. Servetifünun Dönemi’nin başarılı romancılarındandır. Deniz subayı olarak bir süre görev yaptıktan sonra görevinden ayrıldı ve hayatını yazı yazarak sürdürmeye başladı. Ona büyük şöhret sağlayan eseri “Eylül”dür. Bu romanda ahlaki bağlar ve sosyal düzen önünde ümitsizleşen bir aşkın hikâyesi anlatılır. Genç Kız Kalbi, Siyah İnciler eserlerinden birkaçıdır.

Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

6. HACİVAT : (Gelir.)Vay,Karagöz’üm, maşallah! Efendim, vakt-i şerîfler hayırlar olsun!

KARAGÖZ : Hı?

HACİVAT : Vakt-i şerîfler hayırlar olsun!

KARAGÖZ : Senin silsileni tavşanlar boğsun! (Vurur.)

HACİVAT : Aman,

Karagöz’üm, bendeniz şuraya gelirken güzel güzel gazeller okuyaraktan geldim. Sen bana vuruyorsun.

KARAGÖZ : Ben de öyle yaptım.

HACİVAT : Sen ne yaptın?

KARAGÖZ : Ben de tencereyi okuttum, geldim.

Bu parça aşağıdaki bölümlerin hangisinden alınmıştır?

7. Aşağıdaki eser-sanatçı eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

8. Geleneksel Türk tiyatrosu içinde yer alan tek kişilik bir oyundur. Önceden hazırlanmış bir metni yoktur. Basit aksesuarlar kullanılır. Bir iskemle ya da tabure, bazen bir baston, bir mendil… Taklit ve canlandırma üzerine kuruludur.

Bu parçada özellikleri verilen tiyatro türü aşağıdakilerden hangisidir?

9. Bir akşam Mühürdar’da Haldun Bey’e rastladım. Senaryo yazıyormuşsunuz, dedi Yeşilçam’a. Evet, diye yanıtladım. Ben henüz yirmi bir yaşımdaydım. Otuz üç yaş büyük Haldun Taner bana “siz” demekte ısrarlıydı. Ayrılıncaya kadar o akşam, sonra, her zaman “siz” dedi.

Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?

10. MÜŞTAK BEY : Alamam, efendim. Bunda bir yanlışlık var. Zira bana nikâh ettiğiniz kız bu değildir. Bunun küçüğüdür.

EBÜL-LAKLAKA : Hayır, sana nikâh ettiğim, büyük kızdır.

MÜŞTAK BEY : Değildir.

EBÜL-LAKLAKA : Vay! Sen beni yalancı mı çıkarıyorsun? Bu ne yüzsüzlük!

Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

11. Taç Mahal bir anıt değil, bir yaşantı, mucizeye akraba bir olay. İçiniz sıkılmışsa buraya gelince içinize güneş doğuverir. Türbenin konumu öyle ferah, öyle rahat. Işıklı avlunun orta yerinde, iki yanında serviler sıralı su kanalının çizgisi sizi türbenin cephe kapısına, onu çevreleyen cephe duvarına ve onun iki katlı zarif nişlerine çekiyor. Türbe, buradan görünümüyle gerçekten çok, düşsel bir varlığa benziyor.

Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

12. Türk edebiyatının Batılı tarzda yazılmış (1860) ilk tiyatro örneğidir. Tek perdeden oluşan eser, Türk tiyatrosunun tarihsel gelişim süreci içinde haklı ve önemli bir yere sahiptir. Daha yazıldığı tarihlerde etkisini göstermiş ve Zavallı Çocuk, Sabr u Sebat, İçli Kız gibi bazı piyeslere örneklik etmiştir.

Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

13. Aşağıdaki cümlelerden hangisi kurallı bir isim cümlesidir?

14. Aşağıdakilerden hangisi yapısına göre basit cümledir?

15. Ev hanımlığı yapacak robot almamıza az kaldı. Japonya’nın Tokyo kentinde düzenlenen bir fuarda evinizi tertemiz tutacak, tozları alıp yerleri silecek, bulaşık ve çamaşırları yıkayacak, ütü yapacak ve hiç yorulmayıp şikâyet etmeyecek robotlar sergilendi. Bu robotların seri üretimine üç yıl içinde geçileceği planlanıyor. İlk ev robotlarının fiyatı yaklaşık 4 milyon lira olacak.

Bu parça aşağıdakilerin hangisinden alınmıştır?

16. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat romanının özelliklerinden değildir?

17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yapılmıştır?

18. Doğayı ve insanı yok edecekse varsın olmayıversin endüstri ( ; )(I) Amaç insanın mutluluğu değil mi ( ? )(II) Makinesiz, motorsuz ( : )(III) fabrikasız da yaşayabiliriz. Peki ya ekmeksiz ( ! )(IV) havasız, susuz…

Bu parçada numaralanmış noktalama işaretlerinden hangisi doğru kullanılmıştır?

19. Aşağıdaki parçaların hangisinde kahraman bakış açısı kullanılmıştır?

20. “Bir şey söyleyeceğim ama kızma, sinirlenme sakın! Sana gücendim sandın, değil mi? Ben sana gücenmedim, oğlum. Bir ana, evladına gücenir mi hiç? Fakat çok acıdım. Çünkü hâlin neydi oğlum? Bilsen ne hâldeydin? Aklın başında değildi. Âdeta deli gibiydin. Gençlikte insanın başına böyle şeyler gelebilir, bundan dolayı seni ayıplamak hatırımdan bile geçmez.” diyecek oldu. Ali Bey’in yüzü, müthiş bir tokat yemiş gibi kıpkırmızı kesildi.

Bu parçada kullanılan anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?