Açık Lise Felsefe 3 – 2019 Yılı 1. Dönem

1. Sümerler çamurdan yaptıkları kil tabletler üzerine Gılgamış Destanı’nı ve Hamurabi Kanunları’nı yazmışlardır.

Buna göre Sümerler için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

2. Parmenides’e göre, değişim bir şeyin o şey olmaktan çıkıp başka bir şey olmasıdır. Yani bir şey varken yok olmaktadır. Yokluk olmadığından yok olmak da mümkün değildir. O halde değişim duyusal bir yanılgıdır.

Bu parçanından hareketle Parmenides aşağıdakilerden hangisini reddetmektedir?

3. Thales’e göre evrenin ilk nedeni sudur. Su, değişen her şeyde değişmeden kalan, evrenin çokluğundaki birliktir. Hocası Thales’in görüşlerini eleştiren Anaksimandros, su gibi fiziksel bir maddenin evrenin ana maddesi olamayacağını söylemiştir. Ona göre evrenin ana maddesi sonsuz olan apeirondur.

Buna göre Anaksimandros için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

4. Protagoras’a göre duyular yanıltıcıdır. Bilgi edinme sürecinde duyuların kullanılması, elde edilen bilginin hatalı olma ihtimalini doğurur. Bu nedenle duyular aracılığıyla elde edilen bilgiler, kişiden kişiye değişiklik gösteren göreceli bir niteliğe sahiptir.

Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi Protagoras’ın düşünceleriyle uyumludur?

5. Sokrates’e göre bilgi; ahlaklı ve erdemli olmayı gerektirir. Kişinin bilgisizliği ise ahlaktan yoksun davranışlar göstermesine neden olur.

Buna göre Sokrates için ahlaklı davranışın temelinde aşağıdakilerden hangisi bulunur?

6. Platon’a göre gerçek varlık değişmeden kalabilen, akılla kavranabilen, kendi kendinin nedeni olan idealardır. İdealar, içinde yaşadığımız fenomenler dünyasının dışında ayrı bir gerçeklik alanı oluşturmaktadır.

Platon’un verilen görüşleri aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ifade edilmektedir?

7. Aristoteles, insan eylemlerindeki aşırılığın ya da eksikliğin iyi olmadığını ve insanı mutsuz ettiğini belirtir. Ona göre erdemli olmak iki aşırı uç arasında orta yolu bulmaktır. Savurganlık ve cimrilik insanı mutsuz ederken cömertlik iyidir.

Bu parçanından hareketle erdemli olmak aşağıdakilerden hangisini gerektirir?

8. “İnsan, ruh ve bedenden oluşmaktadır. Ruh, bedenden önce ve bedenden bağımsız yaratılmıştır. Maddi bir yapı olmayan ruh; değişmez, sonsuz ve ölümsüzdür. Ruh Tanrı’dan ayrılmıştır ve ona geri dönecektir. İnsan bu dünyada bedenini bırakır ve ruhuyla öte dünyaya gider. ”

İleri sürülen bu görüşler Hristiyan felsefesinin hangi problemine cevap olarak verilmiştir?

9. “Her şeyin bir nedeni vardır. Evrende var olan tüm varlıklar kendinden önce gelen bir varlık nedeniyle vardır. Geriye doğru gidildiğinde mantıksal olarak bir ilk varlığın, ilk nedenin olması gerekir. O varlık Tanrı’dır.”

Buna göre Hristiyan felsefesi evreni meydana getiren ilk neden olarak aşağıdakilerden hangisini kabul etmiştir?

10. Eş’ariyye kelamcılarına göre insanın, Allah tarafından müsaade edilen davranışları seçme özgürlüğü vardır. İnsanın seçmesi için birden fazla davranışı yaratan Allah’tır. Bu davranışlardan herhangi birini tercih eden ve yapan insandır. Bu nedenle davranışlarının sonuçlarını üstlenmelidir.

Bu parçanından hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

11. İbn-i Haldun’a göre toplum, insanların birbirlerine ihtiyaç duyması sonucu doğal olarak meydana gelmiştir. Devlet, toplumu iç ve dış tehlikelerden korumalıdır. Yöneticiler toplumun faydasına göre hareket etmelidirler.

İbn-i Haldun’un verilen görüşü İslam felsefesinin aşağıdaki problemlerinden hangisiyle ilgilidir?

12. Abbasi halifesi tarafından Beyt’ül Hikme’de başlatılan çeviri faaliyetlerinde pek çok önemli eser Arapçaya çevrilmiştir. Özellikle Aristoteles’in Organon ve Porphyrius’un İsagoji adlı eserleri çevrilmiştir. Çevrilen eserler İslam felsefesine yön vermiştir.

Bu parçanından hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

13. Farabi, insanların mutlu olabilmelerinin koşulu olarak kurdukları düzen içinde adaletin sağlanmasını öngörür. Adaleti ise ancak güçlü bir örgüt olan devlet sağlayabilir.

Buna göre Farabi için insanların mutluluğu aşağıdakilerden hangisiyle sağlanabilir?

14. Aşağıdakilerden hangisi Hristiyan ve İslam felsefesinin özelliklerinden biridir?

15. Modern düşüncede akıl, bilimsel yöntemi kendine rehber olarak almış, bilim ve bilimsel yöntem ışığında felsefeye yönelmiştir.

Buna göre modern düşünce için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

16. İtalya’da 15. yüzyılda ortaya çıkmış ve bilim, sanat, felsefe, din alanında değişimlere sebep olmuş olan “yeniden doğuş” anlamına gelen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

17. 15-17. yüzyıl felsefesinin öne çıkan konularından bir tanesi de hümanizmdir. Hümanizm, insanı özneleştirmeye çabalayan, insan aklına önem veren yeni bir hayat anlayışıdır.

Buna göre hümanizm aşağıdakilerden hangisini temel alır?

18. I. Dünya Savaşı sonrası oluşan karamsar etkinin sonucu olarak siyasal durumun daha da kötüye gideceğini anlatan toplumsal tasarımlar aşağıdakilerden hangisiyle adlandırılır?

19. Newton, kütle üzerine yapmış olduğu deney ve gözlemlerle yer çekimi yasasını bulmuştur. Bu yasayla serbest bırakılan tüm cisimlerin ve gök cisimlerinin hareketlerinin nedenini açıklamıştır.

Buna göre Newton aşağıdaki alanlardan hangisinde çalışma yapmıştır?

20. “Düşünüyorum o halde varım.” diyen Descartes’a göre kesin ve doğru bilginin kaynağı aşağıdakilerden hangisidir?